Η συμφιλίωση με το φόβο

2020-11-27

Στα προηγούμενα άρθρα, αναφερθήκαμε γενικότερα για τα συναισθήματα, την ποικιλομορφία τους καθώς και ποιες απόψεις, προσεγγίσεις επικρατούν αναφορικά με αυτά. Ξεκινήσαμε από τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους όπως είναι ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης και φτάσαμε στο σήμερα. 

Ώρα λοιπόν να επικεντρωθούμε σε ένα από τα συναισθήματα που μπορεί να έχει σημαντικά αρνητικό αντίκτυπο στην καθημερινή μας ζωή, τον φόβο. 

Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που προκαλείται από ένα ερέθισμα που το αντιλαμβανόμαστε ως «κίνδυνο». Μπορεί και δυναμώνει, όσο δεν τον διαχειριζόμαστε και έχει την δύναμη να προκαλέσει τόσο σωματικές όσο και ψυχικές αλλαγές, που δεν είναι άλλες από την φυγή ή το «πάγωμα». 

Ως ένα από τα βασικά μας συναισθήματα, μπορεί να προκύψει ως απόκριση σε ένα ερέθισμα που συμβαίνει στο παρόν ή ως απάντηση σε μία προσδοκία για μια μελλοντική απειλή που θεωρούμε επικίνδυνη. Διαμορφώνεται από τη διαδικασία της γνώσης και της μάθησης. Έτσι, (ο φόβος) κρίνεται λογικός ή κατάλληλος καθώς και παράλογος ή ακατάλληλος, σύμφωνα με την εμπειρία που ήδη έχουμε με το εκάστοτε ερέθισμα, η οποία πολλές φορές μπορεί να μην θεωρείται απολύτως λογική.

Πως όμως μπορούμε να θωρακίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας ή και τους σημαντικούς μας ανθρώπους; Τι επιλογές υπάρχουν, ώστε να ενδυναμώσουμε συναισθηματικά, γνωστικά και κοινωνικά;  

Πιο κάτω, κατονομάζονται ορισμένες στρατηγικές διαχείρισης ή και αλλιώς στρατηγικές αυτό - ρύθμισης, για τις περιπτώσεις εκείνες που ο φόβος μπορεί να χαρακτηριστεί «παράλογος». Επιλέγοντας μια ή και το σύνολο του «μενού» μας, δίδετε μια ακόμη ευκαιρία στον εαυτό σας: Να βελτιώσετε την καθημερινή σας απόδοση και την παραγωγικότητα σας.

Κοινωνική εγρήγορση: Είμαστε κοινωνικά όντα και οι τακτικές συναντήσεις (διαδικτυακά πια για λόγους προστασίας από την πανδημία) με φίλους καθώς και συνομιλίες με το οικείο περιβάλλον, είναι ένας πολύ καλός τρόπος να λάβουμε υποστήριξη και να υπενθυμίσουμε στον εαυτό μας ότι, δεν είμαστε μόνοι στα άγχη και στις ανησυχίες μας. Οι ελεύθερες δε συζητήσεις υποστηρίζουν τη μεταφορά της σιωπηρής γνώσης.

Καταγραφή των ανησυχιών: Καταγράψτε τις σημαντικότερες ανησυχίες σας ή τους φόβους σας. Με αυτό τον τρόπο τους αντιμετωπίζετε στην πραγματική τους διάσταση και είναι πιο εύκολο να βρείτε μια πιθανή λύση. Υποστηρικτική είναι και η ιεράρχηση τους. Ορίζουμε τη σειρά προτεραιότητας και δουλεύουμε έξυπνα. Δεν δίνουμε όλες τις μάχες μαζί. Επιλέγουμε ένα βήμα τη φορά και νικάμε την αίσθηση της βιασύνης.

Γράψτε ένα γράμμα στο φόβο σας: Είναι μια διαδικασία θεραπευτική και συνάμα ενδυναμωτική για την διαχείριση της προβληματικής κατάστασης. Συστήνεται από επαγγελματίες φροντιστές, συμβούλους ψυχικής υγείας, coaches ως ένα εξαιρετικό και πρακτικό «εργαλείο». Να θυμάστε πως δεν θα ξέρετε εάν θα σας στηρίξει, μέχρι να επιλέξετε να το εφαρμόσετε. 

Φυσική Άσκηση: Η φυσική άσκηση είναι από μόνη της ένα σημαντικό και συνήθως θετικό στρες για το σώμα. Η τακτική άσκηση μπορεί και μειώνει τα επίπεδα του καθημερινού στρες.

Τεχνικές χαλάρωσης, όπως είναι ο διαλογισμός και η γιόγκα: Ο διαλογισμός έχει συνδεθεί με την επαγρύπνηση και μπορεί να μας στηρίξει να επικεντρωθούμε σε ό,τι συμβαίνει στη ζωή μας μαθαίνοντας να ζούμε στην παρούσα στιγμή ή αλλιώς στο εδώ και στο τώρα. Στο διαδίκτυο μπορείτε να εντοπίσετε πλούσιο υλικό. Βρείτε το κατάλληλο για εσάς και ξεκινήστε.

Η σωστή διαχείριση του φόβου, μας στηρίζει να αναγνωρίσουμε και να διαχειριστούμε καλύτερα και τα υπόλοιπα συναισθήματα μας. Θα λέγαμε πως μπορεί να μας απαλλάξει από περιττά αισθήματα άγχους και να βελτιώσει την απόδοση μας σε όλους τους τομείς της ζωής μας.

Αν δεν δίνουμε την άδεια στον εαυτό μας να αισθάνεται στην καθημερινότητα μας, δεν νιώθουμε ότι ζούμε και είναι τότε που η ζωή χάνει το νόημα της. Για να νιώθουμε ολόκληροι και προκειμένου να βρούμε τη δυναμική μας, χρειάζεται να είμαστε σε επαφή με τον εαυτό μας και να γνωρίζουμε τα συναισθήματα μας. Ώρα για συμφιλίωση, ακόμη και με τον φόβο. Συμφωνείτε μαζί μου, έτσι δεν είναι;